Gerrit ten Berge, Stap voor stap: de weg van Jezus gaan. Ark Media,2014,  € 19,95

 

Vorig jaar kreeg ik dit boek zo kort voor Pasen in handen dat ik het niet meer voor K&S kon bespreken. Dus heb ik het maar tot dit jaar laten liggen.

De auteur heeft al heel wat boeken geschreven. Hij geeft les op een school in IJsselmuiden en is waarschijnlijk lid van de Gereformeerde Bond, want hij ontwikkelt catechesemateriaal voor de H(ervormd) G(ereformeerde J(eugd) B(ond). Dat is ook wel te merken, want in dit boek valt een heel zwaar accent op zonde en schuld.

Het mooiste in dit boek zijn de illustraties van zijn twee kinderen. De auteur heeft zich laten inspireren door de kruisstaties in de R.-K. Kerk, houdt zich aan het getal 14, maar in de Epiloog, 15, komt de opstanding ter sprake. Hij begint wat eerder dan de kruisstaties, namelijk bij Jezus’ aanzegging van zijn lijden en sterven in Matth. 16. Bijbelgedeelten vormen het uitgangspunt van zijn meditaties. Hij plaatst dze in de vertaling van de NBV, die alle dubbel gelaagde begrippen heeft weg vertaald.

Bijbels-theologisch valt er nogal wat aan te merken op dit boek. Matth. 17,1 1 heeft een tijdsaanduiding. Maar Ten Berge stelt zich en ons niet de vraag: ‘Zes dagen waarna’? Nergens in het voorafgaande staat een tijdsaanduiding. Lucas 9,28 vermeldt acht dagen “na deze woorden”, namelijk de belijdenis van Petrus. Er staan interessante mogelijkheden tot verklaring op internet, maar nogmaals: voor Ten berge was dit geen vraag. Het kruiswoord: “Het is volbracht!”brengt hij niet in verband met Ps. 22, 32, terwijl dit toch zo voor de hand ligt.

Op p. 35 poneert Ten Berge dat de honderden geboden door de “godsdienstleraren” bedacht zijn. Hij had beter kunnen schrijven dat de schriftgeleerden die uit Tora hebben gedestilleerd. Ook schrijft hij dat de Joden geen doodvonnis mochten vellen, maar ik lees dit eigenlijk nergens in de evangeliën. Stefanus is wel degelijk ter door veroordeeld en gestenigd zonder tussenkomst van de Romeinen. Dat volgens de evangelisten Jezus naar Pilatus is gebracht, zou ook te maken kunnen hebben met de anti-judaïstische beschuldiging als zou de dood van Jezus aan ‘de’ Joden te wijten zijn. Wat Ten Berge op p. 87 schrijft, gaat trouwens wel heel ver. Hij komt daar heel dicht in de buurt van juist dit gegeven, de Joden zouden door Jezus te hebben gedood alle latere ellende over zich hebben uitgestort. Dat Pilatus Jezus weer zou hebben overgeleverd aan de Joden (p. 82) past in deze bewering, maar klopt van geen kant.

Ten Berge legt een heel zwaar accent op zonde en schuld. Kort samengevat: Jezus’ lijden en sterven had tot doel de zonden van de mensen te verzoenen. Andere theologische opvattingen kent hij niet. Hij legt ook zwaar de nadruk op persoonlijke beleving met vragen als: “Ken jij trouwens die ervaring ook? Dat het soms even voelt alsof de hemel op aarde is gekomen?” Volgen nog drie belevingsvragen achter elkaar.

Ik zou nog veel meer kunnen schrijven, maar de plaatsruimte belet mij dit weer. Daarom tot slot: dit is niet mijn religie.